การพัฒนาระบบการป้องกันการแพ้ยาซ้ำ กรณีเกิดการแพ้ยาซ้ำกับยาในกลุ่มเดียวกับที่ผู้ป่วยแพ้

ชื่อเรื่อง การพัฒนาระบบการป้องกันการแพ้ยาซ้ำ
กรณีเกิดการแพ้ยาซ้ำกับยาในกลุ่มเดียวกับที่ผู้ป่วยแพ้
หน่วยงาน โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ศูนย์อนามัยที่ 3 นครสวรรค์
การบ่งชี้ความรู้
กรณีศึกษาการเกิดการแพ้ยาซ้ำในกลุ่มยาเดียวกัน
ผู้ป่วยเด็กชายอายุ 3 ปี มาเข้ารับการรักษาในรพ. เมื่อวันที่ 12/12/2559 ผู้ป่วยมีประวัติแพ้ยา Cefditoren (Meiact) (ผื่นแดงคันขึ้นทั่วตัว ตาบวม) ได้รับการประเมินตามหลัก WHO = 2 (Probable =น่าจะใช่) ตั้งแต่ปี 29/9/2559
ผู้ป่วยได้รับการประเมิน มีบัตรแพ้ยาติดตัว และมีบันทึกประวัติการแพ้ยาในระบบเวชระเบียนของโรงพยาบาล ระบบคอมพิวเตอร์ SSB แล้ว และตอนรับเข้าไว้ในโรงพยาบาลเพื่อรักษาได้มีการเขียนประวัติแพ้ยา ไว้ที่ใบ admission และ Doctor order sheet แล้ว
หลังจากรับเข้าไว้ในโรงพยาบาลเพื่อรักษา แพทย์ได้สั่งยา Ceftriaxone IV หลังให้ยาประมาณ 10 นาที พบว่าผู้ป่วยมีอาการคัน มีผื่นแบบ Urticaria ขึ้นทั่วตัว แพทย์จึงสั่งหยุดยาฉีด Ceftriaxone IV เปลี่ยนเป็นยาฉีด clindamycin และฉีดยาแก้แพ้ให้แก่ผู้ป่วย
การแพ้ยา เป็นส่วนหนึ่งของอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา จัดเป็นอุบัติการณ์ที่ผู้ป่วย หรือบุคลากรการแพทย์สามารถระบุหรือตรวจจับได้จากอาการหรืออาการแสดง ซึ่งการวางระบบที่ครอบคลุมตั้งแต่การสร้างความเข้าใจ การป้องกัน การดักจับ/การเฝ้าระวัง และการจัดการผลที่เกิดขึ้นตามมา โดยอาศัยความร่วมมือของทุกสาขาวิชาชีพที่เกี่ยวข้อง มีส่วนสำคัญยิ่งต่อการเพิ่มความปลอดภัยในการใช้ยาให้แก่ผู้ป่วยอย่างมีประสิทธิภาพ
การเกิดการแพ้ยาซ้ำ ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นได้ และหากเกิดขึ้นแล้วอาจส่งผลต่อชีวิตของผู้ป่วยได้ โดยคณะอนุกรรมการความคลาดเคลื่อนทางยาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ มีการกำหนดตัวชี้วัดด้านความปลอดภัยของผู้ป่วยซึ่งสอดคล้องกับตัวชี้วัดระบบยา ผู้ป่วยที่ได้รับยาที่แพ้ซ้ำนั้นต้องเท่ากับ 0 ราย และควรมีจำนวนการสั่งใช้ยาที่แพ้ซ้ำนั้นลดลง
การดำเนินงานป้องกันการแพ้ยาซ้ำของรพ.ส่งเสริมสุขภาพ ปี 2557–2559 ไม่พบผู้ป่วยแพ้ยาซ้ำ ส่วนการสั่งยาที่ผู้ป่วยมีประวัติแพ้ยานั้นมาก่อนมีแนวโน้มลดลง ซึ่งได้มีการทบทวน และวางแนวทางป้องกันการสั่งใช้ยาที่แพ้ซ้ำมาอย่างต่อเนื่องทุกกรณีที่เกิดเหตุการณ์ แต่กรณีผู้ป่วยได้รับยาที่แพ้ซ้ำนั้น กรณีนี้เกิดจากผู้ป่วยแพ้ยา Cefditoren (Meiact) มีอาการผื่นแดงขึ้นตามตัว ตาบวม ซึ่งเป็นยาในกลุ่ม 3rd gen Cephalosporin แพทย์ส่งใช้ยา Ceftriaxone inj ซึ่งเป็นยาในกลุ่มเดียวกัน ทำให้ผู้ป่วยเกิดการแพ้ยา มีอาการผื่นขึ้นตามตัวเช่นเดียวกัน